سازمان سرمایه گذاری و مشارکت های مردمی

«ملبورن» به عنوان یکی از زیست پذیرترین شهرهای جهان شناخته می شود و کیفیت زندگی در این شهر همواره در رده بندی های جهانی در سطوح بسیار بالایی قرار دارد. مدیریت شهری در ملبورن، به منظور حفظ جایگاه های مورد اشاره و همچنین ارتقای عملکرد، اهداف کلی، عملیات و شاخص هایی را در زمینه بررسی عملکرد و کارایی مدیریت امور شهری و میزان موفقیت در راستای نیل به اهداف خود در نظر گرفته است. اهداف هشت گانه مدیریت شهری در این شهر، شامل «شهر برای مردم»، «شهر خلاق»، «برخورداری اقتصادی»، «شهر دانش»، «شهر اکولوژیک»، «شهر متصل»، «شهر پیش رو» و«استفاده بهینه از منابع» است.

 

در رویکردهای نوین به شهر، «شهر خلاق» به عنوان یک روش راهبردی در عرصه تفکر، برنامه ریزی و اجرای طرح های شهری مطرح شده است. با توجه به تغییرات بسیار عمیقی که در محیط شهر در حال وقوع است، خلاقیت مسئولین، صاحبان مشاغل و ساکنین شهر، یک عامل حیاتی در حل بسیاری از مسایل شهر به شمار می رود. همچنین این رویکرد به چگونگی ورود خلاقانه شهروندان به عرصه های مختلف مواجهه با مسایل مرتبط با شهر می پردازد.

شهر خلاق و تغییر رویکردها:

عبارت «شهر خلاق» از اواخر دهه 80 میلادی، توسط «چارلز لاندری» مطرح شد. در حقیقت وی مبدع عبارات«شهر خلاق» و «خلاقیت شهری» محسوب می شود. بحث شهر خلاق با تغییر رویکردهای سنتی، بسته و سلطه طلبانه به شهر و مدیریت شهری، محیط و بستری را فراهم می کند که در آ ن مسایل شهری به صورت خلاقانه و با تفکر جمعی صاحبان اصلی فضاهای شهری، یعنی شهروندان و صاحبان مشاغل، در کنار مدیران  و برنامه ریزان شهری مورد بررسی قرار می گیرد و برای حل معضلات پیش روی شهر و بهبود شرایط زندگی در محیط های شهری، افراد دارای نفع و مسئولیت در کنارهم فعالیت می کنند و به واسطه این فعالیت، از نتیجه آن در ارتقای کیفیات محیطی شهر و افزایش میزان زیست پذیری و ارتقای کیفیت زیستن در محیط شهر بهره می برند.

زمینه های شهر خلاق:

عرصه های خلاقیت شهری هم مانند خود مسایل شهری متعدد هستند. برای مثال می توان به عرصه های فرهنگی، اجتماعی، هنری و ادبی اشاره کرد. علاوه بر جوانب اجتماعی و فرهنگی، نگاه اقتصادی و مالی نیز در این رویکرد نسبت به طرح های شهری قابل ذکر است.

ساز و کارهای شهر خلاق:

شهر خلاق با حذف پیچ و خم های اداری و فراهم کردن زمینه بروز خلاقیت های فردی و گروهی و نیز سازماندهی این توان ها در زمینه انجام فعالیت های مرتبط با شهر نقش موثر دارد.

شهر خلاق و مدیریت شهری:

مدیریت شهری و مدیریت طرح های مرتبط با شهر در چنین رویکردی، نقش تسهیل کننده و فراهم کننده زمینه بروز و استفاده از خلاقیت ها را بر عهده خواهد داشت. در این رویکرد، مفاهیم نوینی مطرح می شوند و از نوآوری به جای تکرار، طراحی به جای ساخت، ایجاد ارزش افزوده بیشتر در مقابل تلاش برای کاهش هزینه ها، تلفیق ایده ها در برابر جدایی نظرات، در پی ایجاد نتایج بهتر سخن به میان می آید.

شهر خلاق:

هدف شهر خلاق، مشتمل بر جذب نهادها، افراد و شرکت های خلاق در فعالیت های مرتبط با شهر و همچنین ایجاد زمینه درک شهر به عنوان یک پدیده خلاق است. این امور، از طریق تشویق سازمان های خلاق، برای جذب در مجموعه مدیریت شهری و تشویق و مشارکت افراد خلاق در تصمیم گیری ها و افزایش اثر این تصمیمات در محیط شهری است. حمایت از نوآوری در عرصه های مختلف شهری، به ویژه عرصه هنری و ایجاد فضاهای لازم برای انجام این امور از جمله سایر فعالیت های لازم در این محور است.

تدوین راهبرد هنری شهر ملبورن، به منظور تشویق و تقویت جامعه ای سرزنده و خلاق و همچنین مشاوره با صاحب نظران و جلب مشارکت آنها از طریق برگزاری کارگاه ها و ارتباط مستقیم با مخاطبین و شهروندان به عنوان یک امر ضروری مورد پیگیری قرار گرفته است.

 

مطرح شدن «شهر خلاق»، به عنوان یکی از مهم ترین اهداف مدیریت شهری ملبورن نیز بیانگر اهمیت«مدیریت شهری و شهر خلاق» در این زمینه ها است. به  عبارت دیگر، «شهر خلاق» خود می تواند به شکل یک رویکرد نوین در مواجهه با محیط های شهری و اثرگذاری بر فرایندها، اهداف و روش های مدیریت و برنامه ریزی شهری مد نظر قرار گیرد.

نتایج این بررسی، می تواند به عنوان یک مورد مطالعه از مدیریت و برنامه ریزی موفق در امور شهری، در عرصه های هدف گذاری، ارایه راهبردها و راهکارهای مدیریتی و شاخص های عملکردی در شهر، مورد استفاده برنامه ریزان و مدیران شهری قرار گیرد و منجر به ارتقای زیست پذیری و اعتلای سطح کیفیت زندگی در محیط این شهر شود.